- Nhiều người cho rằng trẻ biếng ăn là tình trạng chung, đứa trẻ nào cũng như vậy nhưng các nhà khoa học đã tìm ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và có biện pháp khắc phục cụ thể.
Sử dụng mọi chiêu thức dụ trẻ ăn, từ làm trò gây sự chú ý của trẻ, xem quảng cáo trên tivi đến ăn rong, chơi thú nhún… nhưng trẻ vẫn không chịu ăn hoặc không chịu nuốt. Điều này làm đau đầu các bậc phụ huynh, vì sợ trẻ biếng ăn sẽ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển. Nhiều người cho rằng trẻ biếng ăn là tình trạng chung, đứa trẻ nào cũng như vậy nhưng các nhà khoa học đã tìm ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và có biện pháp khắc phục cụ thể.
Tạo không khí vui vẻ, ấm áp trong bữa ăn giúp trẻ ăn ngon miệng.
Điều gì khiến trẻ biếng ăn?
Do khẩu phần ăn: Đây là hiện tượng các bậc phụ huynh không thường xuyên thay đổi món ăn gây cảm giác chán ngán cho trẻ. Đồng thời, khẩu phần ăn không đáp ứng đủ nhu cầu như: chỉ cho trẻ ăn nước rau, nước thịt, nước hầm xương mà không cho ăn phần cái, lâu ngày dẫn đến tình trạng thiếu các chất dinh dưỡng. Ngoài ra, cách chế biến món ăn sai như: cho trẻ ăn thức ăn xay nhuyễn đến lúc 2 - 3 tuổi; pha bột vào sữa, pha sữa quá đặc, pha sữa bằng nước cháo hoặc nước hầm đậu, hầm xương làm trẻ khó tiêu hóa; pha bột quá đặc khi trẻ mới tập ăn dặm… cũng là những nguyên nhân dẫn đến trẻ sợ ăn. Và việc cho trẻ ăn dặm quá sớm (trước khi trẻ tròn 6 tháng) hay ăn cơm quá sớm (trong khi trẻ chưa đủ răng để nhai cơm)…
Do tâm lý: Đây là hiện tượng một số trẻ phản ứng lại cha mẹ khi có cảm giác bị ép buộc, bỏ rơi, bị gò bó hoặc bị đánh lừa. Các bậc cha mẹ có những hành động như: ép trẻ bú bình trong khi chỉ thích bú mẹ; ép trẻ phải ngồi ăn một chỗ từ đầu đến cuối bữa ăn; ép trẻ ăn hết khẩu phần ăn của mình trong một thời gian cố định; cho thuốc vào thức ăn, vào sữa…
Do bệnh lý và do thuốc: Do trẻ bị suy dinh dưỡng, bị nhiễm khuẩn cấp tính (viêm mũi, viêm họng, viêm amidan...) và virut, hay bị bệnh về răng miệng (sâu răng, viêm lợi), loạn khuẩn đường ruột. Đặc biệt, khi sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh có thể gây biếng ăn tạm thời cho trẻ.
Do sinh lý: Là hiện tượng trẻ vẫn khỏe mạnh nhưng tự nhiên ăn ít đi trong vài ngày đến vài tuần. Các thời điểm này thường trùng với lúc bé biết lẫy, ngồi, đứng, đi... Sau đó, trẻ trở lại ăn uống bình thường.
Do tâm lý của cha mẹ: Do các bậc phụ huynh quá lo lắng về sự tăng trưởng của con. Khi thấy con ăn ít hơn các trẻ cùng lứa tuổi, nhiều người nghĩ rằng con biếng ăn mặc dù trẻ vẫn tăng cân và tăng chiều cao tốt. Thực tế thì hàm lượng các chất dinh dưỡng trong bữa ăn của các gia đình là khác nhau nên không thể chỉ căn cứ vào số lượng.
Không xác định được nguyên nhân: Ở những trẻ này, do không xác định nguyên nhân ngay từ đầu, nhưng về sau, chính biếng ăn, ăn ít hơn nhu cầu cần phải cung cấp nên trẻ có thể đã ở tình trạng suy dinh dưỡng. Những trẻ này từ lúc sinh ra chỉ ngủ, chơi mà không bao giờ đòi bú (còn gọi là biếng ăn bẩm sinh).
Các biện pháp khắc phục
Thiết kế bữa ăn đa dạng, phù hợp lứa tuổi: Cha mẹ cần thiết kế bữa ăn theo tháng tuổi, không cho trẻ ăn quá nhiều hay quá ít, không cho trẻ ăn thức ăn đơn điệu, nên đổi món thường xuyên, xen kẽ thức ăn mới và thức ăn cũ mà trẻ thích. Cho bé ăn đặc dần để phát triển cơ nhai và có thể ăn thức ăn đặc khi bé đã mọc đủ 20 răng sữa (thường sau 24 tháng tuổi). Khi cho bé ăn cần tập trung, không nên vừa ăn vừa chơi…
Không nên ép trẻ ăn: Các bậc phụ huynh cần bình tĩnh và kiên nhẫn tìm hiểu vì sao trẻ không chịu ăn. Tuyệt đối không nên quát mắng, doạ nạt… Tránh có những hành động như đè bé ra đổ thức ăn, đánh cho bé khóc để bé nuốt..., mọi sự ép buộc đều có thể dẫn tới tác động ngược lại mà bản thân cha mẹ không thể lường trước được. Nếu trẻ vẫn phát triển bình thường, nghĩa là lượng thức ăn đã được cung cấp đủ.
Khi trẻ sử dụng thuốc: Cần cho trẻ ăn nhiều bữa, thức ăn chế biến dạng lỏng và mềm hơn, dễ tiêu hóa hơn, mùi vị thơm ngon, hợp khẩu vị. Kết hợp với bữa ăn cần cho trẻ uống đủ nước, đặc biệt là sữa, các loại nước quả có đường để cung cấp năng lượng, vitamin và khoáng chất trong thời gian trẻ bị ốm. Bổ sung các vi chất dinh dưỡng mà trẻ có nguy cơ thiếu hụt như kẽm, iốt, vitamin nhóm B, vitamin A, D… theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Với trẻ từ sau 24 tháng tuổi, nên tẩy giun 6 tháng một lần. Giữ gìn vệ sinh răng miệng ngay từ khi trẻ bắt đầu mọc răng.
Biếng ăn không xác định được nguyên nhân: Đối với những trẻ không bao giờ đòi ăn, cha mẹ phải chủ động cho trẻ ăn theo khẩu phần được hướng dẫn và cần có sự theo dõi của bác sĩ dinh dưỡng. Tránh quan điểm để trẻ nhịn đói thì khi trẻ đói quá sẽ phải ăn. Thực tế khi trẻ đói quá sẽ mệt mỏi và lại càng không muốn ăn.
