- Trong thời gian gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phụ nữ ở một số quốc gia có chế độ dinh dưỡng nhiều thực vật, đặc biệt là dùng nhiều đậu nành, có tỷ lệ rối loạn mãn kinh và tỷ lệ ung thư vú thấp.
Phụ nữ có 2 hormon sinh dục nữ là estrogen và progesterone. Chủ yếu do buồng trứng tiết ra. Bắt đầu từ 45 tuổi trở lên, người phụ nữ bước vào tuổi mãn kinh, hoạt động nột tiết của buồng trứng giảm dần, sau đó ngưng hoạt động ở tuổi 50 hoặc hơn (có thể đến 55), Khi đó, buồng trứng không còn khả năng tiết ra estrogen, đặc biệt là estradiol.
Chính vì thiếu hormone giới tính này dẫn đến các rổi loạn được gọi là “rối loạn mãn kinh” như rối loạn vận mạch dẫn đến các cơn bốc hỏa, âm hộ âm đạo teo làm dễ nhiễm trùng và giao hợp đau, rối loạn trầm cảm, dễ mắc hai chứng loãng xương và tăng mỡ trong máu,…
Để hạn chế các rối loạn do mãn kinh gây ra làm người phụ nữ không chịu đựng được, các nhà điều trị cho dùng liệu pháp hormone thay thế là dẫn chất estrogen tổng hợp, hoặc kết hợp với dẫn chất progesterone tổng hợp.
Tuy nhiên, lợi ích của liệu pháp này lại có thể đi kèm với nguy cơ bị các tai biến như làm gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, huyết khối, ung thư vú, tăng nguy cơ mất trí nhớ ở phụ nữ trên 65 tuổi. Vì vậy, bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc rất kỹ để chỉ định liệu pháp hormone thay thế khi thật cần thiết. Cần đặc biệt lưu ý, có một số phụ nữ mãn kinh nghe lời đồn đại là dùng thuốc này để trẻ mãi không già, rồi tự ý mua thuốc dùng một cách tùy tiện, dùng sai rất nguy hiểm.
Trong thời gian gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phụ nữ ở một số quốc gia có chế độ dinh dưỡng nhiều thực vật, đặc biệt là dùng nhiều đậu nành, có tỷ lệ rối loạn mãn kinh và tỷ lệ ung thư vú thấp. Nguyên do là ở một số loài thực vật, đặc biệt là đậu nành, có chứa các hợp chất thiên nhiên tên phytoestrogen, có nghĩa là estrogen có nguồn gốc thực vật, có hoạt chất sinh dục giống hormone sinh dục nữ.
Phụ nữ lớn tuổi thường xuyên ăn uống các sản phẩm chế biến từ đậu nành sẽ được bổ sung phytoestrogen không khác gì sử dụng liệu pháp hormone thay thế. Ở phụ nữ lớn tuổi, phytoestrogen sẽ làm chậm hội chứng tiền mãn kinh và mãn kinh, giúp phụ nữ mãn kinh ít bị rối loạn hơn so với người không được sử dụng phytoestrogen. Có một công trình nghiên cứu ghi nhận, 80% phụ nữ mãn kinh Mỹ than phiền về các triệu chứng bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo so với 15% phụ nữ Nhật (ăn nhiều đậu nành hơn).
Như vậy, việc bên cạnh sử dụng liệu pháp hormone thay thế là thuốc estrogen và progestegon tổng hợp, phụ nữ nên dùng thường xuyên thức ăn và đồ uống chế biến từ đậu nành để bổ sung phytoestrogen nhằm cải thiện tình trạng rối loạn mãn kinh.
Gần đây, trên tạp chí Mỹ về dinh dưỡng (American Journal of Clinical Nutrition, 2.2009) , một công trình nghiên cứu quy mô lớn ghi nhận mối liên hệ giữa thực phẩm chế biến từ sữa đậu nành với sự giảm nguy cơ bị ung thư đại trực tràng ở phụ nữ mãn kinh. Công trình nghiên cứu này, thực hiện từ 1997 đến 2002, thuộc loại tiền cứu, đã khảo sát quần thể qui tụ 68.412 phụ nữ có tuổi từ 40 đến 70 được ghi nhận trước đó không bị ung thư hay bệnh đái tháo đường. Kết quả cho thấy chỉ có 321 trường hợp bị ung thư đại tràng. Đặc biệt, công trình xác định ăn đậu nành càng nhiều thì nguy cơ bị bệnh nguy hiểm ngày càng ít.
Tóm lại, ngày càng có thêm bằng chứng cho thấy đậu nành là loại thực phẩm rất có ích, nhất là đối với phụ nữ đến tuổi mãn kinh.
